Mi Juan. Historias de antes

 

Historias de antes

Noites de leña na lareira, novela nas mans e frío exterior, dese frío que crea volutas de fume ó saír da gorxa, foron o meu inicio no mundo tenro e doloroso que arrodea os avatares de Carmen.

Era á noitiña, despois de ver durante algún intre unha película en branco e negro, nunca bélicas, Non hai outra cousa? acudiamos ao sobrado, a durmir, e a miña curiosidade asucaba pola súa inesgotable memoria autobiográfica, como buscando nunha lista de reprodución ese video gravado que me axudaba a conciliar o soño.

Moito mellor que unha película!

Historias de antes da guerra, relatos cativos de aspectos cotiáns. Contos de cando a noite só se iluminaba coa luz da lúa, o do candil, se tiñamos aceite, inevitable compañeiro das camiñadas nocturnas, sempre laborais: dar auga aos prados, saír a pasear cos cans, así o raposo non virá devorar tenras galiñas, vixiar que a vida segue o seu curso.

Corredoiras limpas, xa escuras debaixo dun manto de estrelas, acompañadas por inmaculadas curuxas parpadeantes; xuíces dunha vida de sombras, desde as ramas altas de profundos castiñeiros, observan ás parellas volver das romarías, calzadas con zocas de madeira, protexendo os custosos zapatos negros, de pel, adquiridos nunha viaxe de pracer a Betanzos, que van na man libre do candíl. Estamos de festa! Viva a Virxé do Carmen!

De lonxe, tenues luces de candil serpentean co vaivén das faldas, mentres revolotean vergoñosas promesas en oídos novos.

Os mozos volven en grupo, as risas inocentes e despreocupadas asustan as curuxas que non acompañan coas súas longas chamadas de soidade.

Eles, como dita a norma, deixan ás súas mozas na porta de casa e vólvense á súa.

Juan, rodeado de sombras, naúfrago nas tebras da noite estival, vai asubiando un pasodobre mentres, con alegría, lembra as promesas dun futuro cheo de ilusión, afecto e agarimo. Como a luz protectora, dun afastado faro, a idea de vivir con Carmen guía os seus pasos cara ao fogar.

O fogar está no Castiñeiro; O Castiñeiro é un lugar da parroquia de San Fiz de Monfero no concello coruñés de Monfero na comarca do Eume.

Mentrás as zocas cantan, xa sin candil, só a lúa e os seus satélites verdes guian os pasos; un lóstrego chega en forma de temor; é a quinta para ir ó exército, veremos si hai sorte e libro.

Bo, pero iso non será mañá, podería pensar o meu avó, xa que a tarde seguinte estará de volta con Carmen, bailando.

Pode ser que, ó remate da festa, Juan anuncie su llamada a filas, ante o temor da sua ausencia, Carmen acepte un bico, ese bico é moi escaso para o afecto que ambos sinten. Ese afecto vólvese paixón, necesidade, desexo, liberdade de estar e sentir.

 Nove meses despois nace Juan María.

Na parede unha composición xunta tres retratos en branco e negro; foi na extinta Foto Gago da Coruña quen fixo un traballo moi agarimoso no que aparecen, de esquerda a dereita una rapaza nova, co pelo moreno recollido e sin sonriso, cunha mirada limpa de medo e fixa, no medio un rapaz sentado, coas pernas gordechiñas cruzadas, ten os ollos moi abertos lucindo una preciosa gabardina gris, non terá maís de tres anos, e na dereita un home novo con camisa branca e garabata de cor crema, flequillo para o lado dereito, ollos que agochan unha pena. É a única fotografía que teño deles xuntos.